Als uitgangspunt neem ik het filmoverzicht van de Volkskrant
waar je ook meteen jouw top 10 door kunt geven. Dat vul ik dan meestal aan met
films die ik wel heb gezien, maar die (nog) niet in de bioscoop zijn geweest.
Het is echter voor het eerst dit jaar dat ik geen aanvullingen heb. Er is wel
één overlapping (zoek en gij zult vinden). Van de 375 films die in de bioscoop
zijn verschenen heb ik er 99 gezien. Het viel me op dat de top 7 wel aardig
vast stond, maar daarna werd het wat schimmiger. Het enige verschil met het
Volkskrant lijstje is dat ik Evil Dead daar
op nummer 7 had staan, maar die staat nu in de horror top 10 en zo heeft The Place Beyond The Pines het gelukkig
ook nog gehaald in het algemene overzicht. Tegenvallers waren er ook. Van het totaal mislukte The
Hangover Part III tot het me totaal koud latende La Grande Bellezza dat zelfs verkozen is tot beste film van 2013
door de Nederlandse
filmpers. Zo zie je maar…
Aangezien ik altijd een aparte horror top 10 maak, zitten
daar dan wel films in die je niet als reguliere bioscoopvoorstelling hebt
kunnen zien. De films die in aanmerking kwamen zijn echter beperkt, wat zou
betekenen dat er dit jaar niet heel veel interessants is uitgekomen op dat
gebied, dat ik dingen over het hoofd heb gezien, of gewoon minder snel tevreden
ben.
Meer dan ooit heb ik uren voor de tv doorgebracht om vaak
fantastische series te bekijken. Dit overzicht is zo uitgebreid geworden dat ik
er een apart item van maak. Daarbij neem ik me voor dat ik voortaan niet wacht
tot het einde van het jaar, maar door het jaar heen series zal gaan bespreken
zodra ik ze helemaal heb gezien. Dan kun je eerder (alsnog) inhaken mocht je
dat willen.
Algemene top 10 van 2013
1. Gravity
Het menselijke middelpunt tussen de
ruimtestations die aan stukken gaan in de grootsheid van het heelal. Het wordt
samengevat in enkele onvergetelijke scènes, zoals wanneer Stone zich in het
luchtledige van haar ruimtepak ontdoet en als een embryo blijft hangen, of als
ze moet huilen en haar traan door de lucht zweeft richting camera. Het staat
tegenover die verbluffende grootsheid als hele ruimtestations aan flarden gaan
en het puin om je oren vliegt. Een overdonderende ervaring waarbij ik de term
moderne klassieker best durf te gebruiken.
Adèle Exarchopoulos is een ongelooflijk
natuurtalent. Vanaf de eerste tot en met de laatste scène is ze onontkoombaar
in beeld. Veelal in close-up, waardoor ik haar reactie op gebeurtenissen in de
uitdrukking van haar prachtige gezicht terug zie. Ongelooflijk naturel,
fragiel, met zo veel detail en finesse en soms met horten en stoten, met spuug,
snot en tranen. De liefde laat haar stralen en brengt haar naar de afgrond. Ze
laat me op een roze wolk meedrijven en vervult me met een ‘tristesse profonde’
die nog lange tijd na de film in mijn lijf blijft hangen. Ik ben diep geraakt.
3. Kill List
De eerste opdracht wordt vlekkeloos
uitgevoerd. De tweede zorgt voor problemen, omdat Jay zijn emoties niet de baas
is. Het geweld dat volgt is bijna onverteerbaar. Ook al weet je dat het gaat
komen, het is heftiger dan verwacht. Alle opgekropte woede vindt zijn uitweg.
Jay is een getrainde moordmachine zonder controle. Goed aflopen kan het dan
voor niemand meer, zeker als er onverwachte hogere machten in het spel komen,
waardoor de film op een heel ander pad komt, dat het geheel nog
onheilspellender maakt. Zeer verontrustend.
4. Blue Jasmine
Woody Allen levert met deze film weer een hoogtepunt
in zijn oeuvre af. Met dank aan zijn fantastische script, maar vooral door het
fenomenale acteerwerk van Cate Blanchett als het zielige hoopje mens dat
zichzelf Jasmine noemt. Het is daarbij ontzettend knap dat deze onaangename
dame toch een gevoel van mededogen oproept en je als kijker ondanks alles hoopt
dat het goed met haar zal komen. Tel daarbij het goede tegenspel van Sally
Hawkins (Happy Go Lucky) en leuke bijrollen van Bobby Cannavala en Michael
Stuhlbarg (beide kopstukken uit Boardwalk Empire) op en je hebt een topfilm.
Wat je te zien krijgt is te bizar voor
woorden en gaat mijn begrip in ieder geval totaal te boven. Het is zowel
verbazing- als weerzinwekkend hoe deze criminelen zo openhartig, zonder
scrupules, zelfs vol geestdrift over hun wandaden vertellen en deze vol
overgave uitbeelden alsof het een interessant experiment was dat ze nog eens
met plezier herhalen.
Met een script geschreven door Hawke, Delpy
en regisseur Linklater wordt het allemaal uiterst geloofwaardig, realistisch en
intelligent verwerkt in deze film, de derde episode in het leven van een stel
dat ik volledig in mijn hart heb gesloten. Wederom kijken we anderhalf uur lang
naar pratende hoofden en verveelt het geen moment. Het weerzien van Jesse en
Celine is als het weerzien van twee hele fijne vrienden, waarbij de verstreken
tijd geen rol speelt en je je volledig in kunt leven in hun situatie, die
meermaals als spiegel dient voor jezelf. Maar altijd met de gedachte in het
achterhoofd dat dit speciale stel nooit uit elkaar mag gaan, om te dienen als
voorbeeld hoe de liefde, ondanks alle ups en downs, alles kan overwinnen. En nu
weer negen jaar wachten…
7. Prisoners
Het knappe van de film is dat de zaken niet
zwart/wit zijn, dat dingen anders in elkaar zitten dan verwacht, dat je niet
kunt spreken over gelijk hebben, dat je die hulpeloosheid, het verdriet en de
wanhoop zo goed voelt, waarbij je jezelf uitermate gelukkig prijst dat jouw
kinderen gewoon bij de kinderen van de buren waren gaan spelen.
Une Vie Meilleure laat het leven niet op
poëtische, maar op menselijke wijze zien, waarbij mensen fouten maken, lelijk
doen, verantwoordelijkheid nemen of ontduiken, hoop behouden, door zetten, falen. Met drie prachtige rollen om alles
gestalte te geven.
Kleine artistieke films over reizen in de
tijd zijn vaak interessant, omdat er geen geld is voor grootschalige producties
en effecten en het dus moet komen van een goed script. Dat is ook hier het
geval. Het grootste pluspunt is het feit dat je na verloop van tijd zo meeleeft
met Darius en Kenneth, dat het helemaal niet meer uitmaakt of het reizen in de
tijd überhaupt gaat gebeuren. De liefde neemt het namelijk over. Een zeer
aandoenlijke film over het feit dat de sprong in het diepe zoveel leuker is met
iemand aan je zijde.
Er worden meerdere cirkels net niet helemaal
rond gemaakt. Dat maakt de film interessant. Dat je niet zeker weet welke kant
het op gaat. Tel daarbij de fantastische vertolkingen op en de gedurfde
verhaallijn, die meerdere kanten van verschillende munten belicht en je hebt
een hele mooie film, met verdraaid veel droefenis en een greintje hoop.
Horror top 10 van 2013
1. The Battery
Met een groot gevoel voor humor, prachtig
camerawerk, sterke dialogen, enkele briljante scènes, een flinke dosis lef en
oog voor realisme weten Jeremy en Adam een verdomd mooie film af te leveren,
die een dramatisch verhaal vertelt vol morele dilemma’s tegen de achtergrond
van een zombieplaag. Als de mannen door misplaatste gevoelens van hoop in een
uitzichtloze situatie terecht komen en de humor wegvalt, wordt het ook nog eens
verdomd deprimerend.
2. Maniac
Uit alles blijkt de liefde voor het
origineel, met een subtiele visuele ode aan de videohoes van dat origineel.
Voor het eerst sinds tijden heb ik weer een beetje het gevoel terug dat ervoer
toen ik als jongeman het origineel uit de stoffige schappen van de videotheek
trok en thuis in korrelig beeld de grenzen van mijn incasseringsvermogen
aftastte.
3. Evil Dead
De boodschap die echter moet worden
overgebracht is dezelfde: ‘when the shit hits the fan, the cabin will be
drenched in blood’! Op dat vlak gaat de film in volle overdrive. Rücksichtslos
en extreem. Ik heb gelezen in sommige recensies dat de film wel wat meer humor
had kunnen gebruiken. Daar ben ik het niet mee eens. Humor haalt vaak de harde
kanten van de horror af en gevatte oneliners zijn zo passé dat ik blij ben dat
er maar eentje in deze film zit. Wat mij betreft dus een zeer geslaagde remake
met een (letterlijk en figuurlijk) spetterend einde.
Het spookhuis. Een bekend gegeven met
overbekende elementen. Krakende deuren, rammelende kasten, temperatuurdaling,
stank, onverklaarbare blauwe plekken, uit zichzelf bewegende objecten, een enge
kelder, lampen die uitvallen, verschijningen, lichamelijke agressie en
demonische bezetenheid. Het zit allemaal in deze film. Het is daarom des te
knapper dat Wan er een enorm spannende en griezelige film van weet te maken.
Zorgvuldig bouwt hij de spanning op, test het publiek hier en daar met wat
ongemakkelijke voorproefjes om er uiteindelijk vol voor te gaan.
5. The Tall
Man
De film is meer mystery en thriller dan
horror. Het spelen met je verwachtingen, door de aannames en invullingen die je
doet tijdens het kijken onder uit te halen is perfect gedaan. Pas aan het einde
is het een ‘stom’ kind dat de boodschap van lijden in zich draagt. Die
boodschap is verstommend en zorgt voor koude rillingen.
6. Antiviral
Body horror! Wie anders dan David
Cronenberg zou hier een goede film van kunnen maken!? Nou, zijn zoon, Brandon!
Die heeft gekozen voor een steriele aanpak, met de basiskleuren wit, zwart en
rood en het gebruik van veel statische shots. Klinisch welhaast. Het zorgt voor
wat afstandelijkheid. De materie is echter wel degelijk fascinerend en
verontrustend, de film kent een sterke beeldtaal en heeft sociale relevantie.
In tegenstelling tot zijn vader laat Brandon de ‘body horror’ vrij ingetogen
zien. Wat het in je hoofd doet is veel belangrijker.
7. No One
Lives
We zijn getuige van het werk van een
psychopaat, die even welbespraakt is, als inventief in het uitvoeren van zijn
taak. Daarbij blijft het lange tijd onduidelijk wat zijn verhouding met het
ontsnapte meisje nu eigenlijk is, waardoor het aftellen van lichamen niet het
enige is dat je bezig houdt. Met onverwachte acties, slimme vondsten, America
Olivo die haar borsten weer eens in de strijd gooit en de gore-meter die in het
rood gaat is deze bloedhond meer dan tevreden met deze heerlijk onzinnige en
tegendraadse B-film.
8. Citadel
Er zijn meer films waarin gezichtsloze
hoodiegans mensen terroriseren met nare gevolgen. Zoals in Ils of F. Waar in
die films het gevaar reëel is, zit in Citadel een extra laag, waar die
realiteit een schimmig iets is. Tommy moet een gevecht aan gaan met zijn
belagers, waarbij het onduidelijk is of het zijn eigen demonen zijn of echte
personen. Het maakt zijn angst en strijd niet minder invoelbaar, wat
grotendeels te danken is aan het indrukwekkende spel van Aneurin Barnard als de
hoofdpersoon. Daarbij toont de film lef om bepaalde zaken onbeantwoord te
laten.
9. You’re Next
Hier doe je het dan weer voor. Al die
slechte (slasher-)films kijken om dan heel af en toe toch nog een goede te
vinden. De film doet namelijk heel veel goed, ook al is niet alles even voor de
hand liggend, voor wat betreft de handelingen ten aanzien van het probleem dat
zich aandient. De film is vrij bruut, zonder dit uit te buiten in over te top
splatter. De toon is serieus, wat zeg ik, beklemmend en angstaanjagend en
hoewel de clou wat vergezocht is (en verder niet wordt onderbouwd), neem je dat
voor lief, omdat je totaal meegaat met dat ene biggetje dat zoveel mogelijk
nuchter en praktisch probeert te handelen, om anderen en zichzelf te kunnen
redden. Een aldus geslaagde variant op het zo bekende thema.
10. Vile
Het draait er dus om hoe de negen mensen
elkaar zoveel mogelijk pijn gaan doen om aan de gestelde hoeveelheid van het stofje
te komen. Dus ja, we zien nijptangen, strijkbouten, kokend water, hamer en
spijker, een handboor, een grill en vele andere handige werktuigen voorbij
komen. Maar interessanter is de onderlinge wisselwerking tussen de mensen en de
ware aard die boven komt. Er zijn helden en bitches en angsthazen en iedereen
moet zijn steentje bijdragen, hoewel men daar heel verschillend mee om gaat
dus, wat deze film nu net dat beetje meerwaarde geeft. Voeg daar aan toe dat de
regisseur af en toe ook juist niet de marteling laat zien, maar het geluid weg
laat, beelden vertraagt, inzoemt op het gezicht van iemand die er niet meer
tegen kan, kortom, binnen het afgezaagde (pun intended) genre iets andere
dingen probeert die best goed werken. Daarbij zitten er genoeg ontwikkelingen
naar het einde toe die je eigenlijk niet meer verwacht en kent de film een
bitterzoet einde, waarbij de tragiek van dit alles echt wel voelbaar is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten