Het begin van het nieuwe jaar doet terug kijken naar het vorige. Het liefst in lijstjes van beste en slechtste. Dat laatste houd ik me dan niet mee bezig en met de beste ga ik het dit jaar weer iets anders aanpakken. Uitgaande van de filmlijst van de Volkskrant kan ik nagaan wat er het afgelopen jaar in de bioscoop is verschenen. Daar maak ik dan een top tien van en die stuur ik door naar hun site (kan nog tot 16 januari, dus laat je horen).
Dat is echter nooit de top tien van films die ik voor mijn eigen blog maak, want ik zie veel meer dan er in de bioscoop verschijnt. Aangezien ik het meeste van mijn favoriete genre buiten de bioscoop heb gezien heb ik besloten om twee favorietenlijstjes te maken, waarvan er één alleen uit horror bestaat.
Algemene top tien van 2011
1. Drive
Refn is geen man van grappen en grollen. De pure ernst geeft de film extra gewicht, waarin de gedoseerde momenten van geweld nog eens extra hard aankomen. Extreem geweld. Het letterlijk tot pulp slaan van iemands hoofd doet denken aan de brute scène met brandblusser in Irréversible. Refn zoekt omgevingen in zijn films waar geweld de enige taal is die gesproken kan worden. Dit doet hij in tegenstelling tot bijvoorbeeld Tarantino, zonder het hip of cool te maken. Dit is keihard en nietsontziend. Refn ziet de ‘held’ als een mythisch figuur, een superheld. Het is een reddende engel, maar wel eentje die keihard van leer trekt. Je kunt je afvragen of dat geen contradictio in terminis is… Afgezien van of misschien juist mede dankzij deze ethische vragen is dit een geweldige film, geweldig gefilmd, gewelddadig met een mooie (retro)sfeer ondersteund door een te gekke score (A real human being and a real hero) die op vreemde wijze past als gegoten.
2. 127 Hours
In de hele opbouw naar die onvermijdelijke daad weet Boyle ondanks de statische locatie van de film, af en toe een enorme visuele flair tentoon te spreiden, die een mooie afwisseling vormt met de beelden van de op zijn lip gefilmde Aron. Ook al bereid je jezelf op het moment voor, als de amputatie plaats gaat vinden is het voor zowel Aron als de kijker even flink doorbijten. Een grootse verlossing (op niet religieuze wijze) is het vooruitzicht. Als toeschouwer heb je elk moment meegeleefd. Een op alle fronten geslaagde missie.
3. Incendies
Maar hoewel de oorlog zijn stempel drukt, is het niet de rode lijn van de film. Dat is hoe diverse omstandigheden je lot kunnen bepalen. Omstandigheden waar je niet of nauwelijks vat op hebt. Op prachtige wijze wordt dit verhaal verteld. Soms krijg je niet meer dan fragmenten, puzzelstukjes die pas later op hun plek vallen. Af en toe heb je het idee de grip op het verhaal te verliezen, niet alles te begrijpen wat je ziet, dat je niet alles precies (historisch) kunt duiden. Maar de boodschap, de pijn, het verdriet, de machteloosheid en de kracht komen altijd over. Een overdonderende ervaring.
4. Balada Triste De Trompeta
Ik gebruik niet veel woorden, want de film is eigenlijk niet te beschrijven. Het is een fantastische film in elke betekenis van het woord. Een lach en een traan hebben zelden zo dicht bij elkaar gezeten, waarbij het knappe is, dat allebei zeer overtuigend overkomen. Een film als deze kan eigenlijk niet ontsporen in al zijn fantasie. Er is namelijk geen spoor. Er is slechts één doel: je raken. Daar slaagt de film helemaal in.
5. Black Swan
Dat de film sterk blijft is vooral te danken aan de (waan)beelden van de hoofdrolspeelster, die niet (altijd) op waarheid berusten. Soms is dit overduidelijk. Soms niet helemaal, waardoor haar enorme innerlijke strijd dan als een boomerang naar je terug komt. Om dit te spelen, moet je van goeden huize komen.
6. Last Night
Wat fijn om eens een film te zien die op een reële en volwassen manier de weg laat zien die mensen kunnen afleggen als ze in een relatie zitten, maar aangetrokken worden door een ander. Ongelooflijk subtiel, spannend, melancholiek en vooral eerlijk en zonder te oordelen. Natuurlijk ben je heel benieuwd wat de uitkomst van de avond zal zijn, voor allebei. Maar de weg er naar toe is zo veel belangrijker en dat had regisseur en schrijver Massy Tadjedin gelukkig goed door. Prachtig.
7. We Need To Talk About Kevin
Het dilemma en de onvermijdelijke uitkomst worden erg indrukwekkend neergezet. Je krijgt een bloedhekel aan Kevin maar stelt jezelf ook de vraag wie er nu in hemelsnaam schuldig is. De vinger valt niet slechts in één richting te wijzen. Je krijgt toch ook een soort bewondering voor Eva, die alle ellende op haar schouders draagt, jaren lang. Zo sterk als ze is om dat te kunnen, mist ze de kracht om er daadwerkelijk iets aan te doen. Dit is zo’n film die onder je huid gaat zitten en waar je nog heel lang over na kunt praten en denken.
8. R*
Intimidatie die een constante dreiging inhoudt, dreiging van geweld, het leven in angst, dag en nacht, 24 uur, 7 dagen per week. Er wordt van Rune verwacht dat hij iemand een lesje leert. Hij heeft geen keuze. De opdracht wordt uitgevoerd op een afschuwelijke manier, die je doet huiveren tot in je diepste poriën. Het geeft Rune tijd om zijn eigen noodlot te ontlopen. Een slim plan voor wat betreft het vervoer van drugs wint hem een flinter aanzien en een betere positie. Wie niet sterk is… Dit verhaal zou net zo goed het begin kunnen zijn van de recensie voor Un Prophète, het Franse indie pareltje dat enorm in de aandacht kwam toen het de Grand Prix du Jury won op het Cannes film festival in 2009. Maar R bewandelt toch een andere weg. Een zeer onverwachte weg, die het geheel misschien niet beter, maar wel gedurfder maakt dan de Franse tegenhanger.
9. Hesher**
Maar het is niet alleen lachen; verdriet en compassie zijn ook zeer voelbaar, want de pijnlijke grollen worden naarmate de film vordert ingehaald door de pijnlijke ernst van de gevolgen, voor zowel Hesher als iedereen waar hij mee om gaat. “Life is like walking in the rain”, zegt grootmoeder. “You can hide and take cover, or you can get wet”. Een niet al te verrassende boodschap die de film mooi samenvat, maar wat is het ontzettend origineel en aanstekelijk verpakt.
10. The Tree Of Life
Het mogen open deuren zijn, maar wat Malick erg mooi doet, is net zo veel aangeven als open houden, waardoor er altijd een eigen betekenis aan gegeven kan worden en er discussie kan worden gevoerd over zijn precieze bedoeling. Waarom neigt het ene kind wel naar het ‘kwade’ en diens broer totaal niet? Waarom laat de moeder zich niet meer gelden? Is het wel zo slecht hoe de vader zijn kinderen opvoedt? Niets is duidelijk, of wordt verklaard. Alles kan ingevuld worden door de toeschouwer, wat dan meer zegt over haar/hem dan over de filmmaker. De kranten zijn onverdeeld positief. NRC vijf sterren. Parool vier. Volkskrant vijf. Elitair gezwam? Vijf van de vijfentwintig mensen verlaten de voorstelling voortijdig. Waren zij alleen maar afgekomen op de naam van Brad Pitt? Na afloop van de film hoor ik een hoop mensen een diepe zucht slaken. Een zucht van verlichting? Alles kan ingevuld worden.
* heeft volgens mij alleen op het IFFR gedraaid en is niet in normale roulatie geweest
** komt (geloof ik) binnenkort (alsnog) in de bioscoop, maar is al uit op (Amerikaanse) dvd/bluray
Horror top 10 2011, waarin ‘art-gore’ (arthouse horror) de meeste indruk maakt.
1. Secuestrados (Kidnapped)
Het zeer rauw realistische drama grijpt de kijker bij de nek, waarna de strot langzaam wordt dicht geknepen tot een steeds verstikkender wordende houdgreep. Er wordt zeer spannend gebruik gemaakt van de splitscreen en er volgen geweldserupties van heb ik jou door. Je snakt naar adem, naar verlossing. Die komt er. Als een absolute mokerslag, letterlijk en figuurlijk en misschien niet wat je had verwacht of gehoopt. Koude rillingen.
2. I Saw The Devil
En dan is er natuurlijk het geweld. Extremer en gestoorder dan dit zul je het niet zien dit festival. Niet alleen omdat het visueel weinig verhullend is, maar vooral omdat er geen moraal is. De wraak die Soo-Hyeon uitvoert is sadistisch en gaat alle proporties te buiten (er vallen zelfs onnodige slachtoffers). Je kunt niet meer spreken over een rood waas voor de ogen, daarvoor is het te berekenend. Ik heb er maar één verklaring voor: I saw the Devil, and the Devil became me. Ik moet denken aan de term ‘torture porn’. Een aardige definitie daar van is: “a genre of horror films in which sadistic violence is a central aspect of the plot” (dictionary.com). In dit geval komt het nog harder aan omdat de film zo verdomd goed gemaakt is. Wat een nare film.
3. The Woman
Mooie rollen van o.a. de vaste actrice van regisseur Lucky McKee, Angela Bettis, in deze aparte en originele film, die boeit door de manier waarop de boel uit de hand dreigt te lopen, waarbij de vader in zijn poging alles onder controle te houden steeds onbeschaafder wordt. Een aparte sfeer, gelaagdheid, subtiele humor (“don’t do anything I wouldn’t do”), een goed toegepaste soundtrack en een zeer schokkende finale maken dit de beste film van McKee tot nu toe.
4. Red, White & Blue
De ellende komt naar buiten, maar op een andere manier dan verwacht. Het is iets dat de film zo interessant maakt. Er wordt flink gerommeld met het concept van goed en kwaad. Grijstinten. Uiteindelijk kruipt het white trash bloed toch waar het niet gaan kan, richting de onvermijdelijke weg van weerzinwekkend geweld. Het masker valt, de duivel verschijnt, alles wordt zwart/wit, het doek kleurt rood. Red, White & Blue doet me denken aan een film als A Horrible Way To Die, waarin arthouse en horror elkaar ontmoeten. Dat is dus ook hier het geval. Een vorm van art-gore die horror weer prettig ongemakkelijk maakt.
5. A Horrible Way To Die
Eindelijk weer eens een serieuze horror film, zonder flauwe grappen. Eentje die zich langzaam maar zeker nestelt onder je huid, eentje die je meeneemt in zijn greep. Natuurlijk kan ik me voorstellen dat je mensen zich gaan ergeren aan de soms wel erg schokkende en artistieke cameravoering. Maar het heeft wel zijn nut en sluit goed aan bij de sfeer en de gevoelstoestand van de persoon in kwestie. En zelfs ik heb even mijn twijfels als de film een verrassend pad inslaat, dat af lijkt te doen aan wat er daarvoor is opgebouwd. Maar gelukkig blijft de ontknoping dicht bij de kern van alles: onaangenaamheid.
6. Wake Wood
De pijn en het verdriet worden geloofwaardig weergegeven door Eva Birthistle en Aiden Gillen, die het getergde echtpaar vormen en samen goed klikken. De landelijke sfeer is niet slechts een bordkartonnen achtergrond, maar goed gedocumenteerd (bevalling met keizersnee bij rechtopstaande koe!) en vormt een onlosmakelijk verbonden geheel met het verhaal. Het uitgevoerde heidense ritueel is niet alleen bizar, maar ook schokkend, gewelddadig en uniek verzonnen. Als je mee gaat met de premisse wacht je een film die zowel griezelig als aangrijpend is.
7. The Thing
Matthijs van Heijningen jr. denkt dat hij een fan van de film is. Sterker nog, dat weet hij en dat weet ik nu ook door de manier waarop hij deze film heeft gemaakt: met liefde en eerbied voor het origineel (dat ook al een remake was trouwens). En nee, er worden geen nieuwe paden betreden; en ja, die van Carpenter is en blijft beter. Maar je merkt in alles dat er met zorg is nagedacht over de uitvoering van deze versie. (…) Zelf s de ouderwetse spanning is goed te voelen. De paranoia dan weer wat minder…
8. Bedevilled
Deze film kijkt niet gemakkelijk weg. Het is geen doorsnee horrorfilm. De lange aanloop doet eerder aan als een Oosterse arthouse film. De horror van het huiselijke geweld komt intens en aangrijpend over. Als dan eenmaal de messen worden geslepen voor de ultieme wraak actie verzand het niet in goedkope exploitatie, hoewel er totaal geen doekjes om worden gewonden. De film blijft trouw aan de serieuze toon in de aparte setting, waardoor de klappen extra hard aankomen. De meedogenloosheid is nagelbijtend gruwelijk, de gekte is schrijnend.
9. Dream Home
Waarom doet ze dit? Wie zijn die mensen? Wat is haar doel? De oorsprong van het antwoord op deze vragen ligt in haar verleden, dat in terugblikken stukje bij beetje wordt vrijgegeven. Die flashbacks zijn ingetogen en staan lijnrecht tegenover de uitbundigheid van de moorden. Deze tegenstelling en het feit dat de moorden bruut, plastisch en vindingrijk zijn, waarbij voornamelijk de toepassingen met scherpe objecten voor een aantal zeer nare momenten zorgen, maakt het een lust voor de liefhebber van het genre. Het is genieten van deze slasher met substantie, die niet zou misstaan op het komende Imagine festival.
10. We Are What We Are
Een ‘urban legend’ die fantastisch in beeld wordt gebracht. Een maatschappelijk bewust verhaal met goede vertolkingen en een aparte muziek score. Het geheel wordt vast gelegd door fotografisch mooi camerawerk, dat enorme rust en zorgvuldigheid uitstraalt. Een overtuigende vorm van arthouse horror, waarin de gruwel niet op veilige afstand blijft en veel meer invoelbaar wordt.
Als laatste nog een beknopt overzicht van welke tv-series ik heb genoten (in meer of mindere mate en op alfabetische volgorde):
· A’DAM – E.V.A.
Leukste nieuwe Nederlandse serie sinds tijden. Amsterdam in al zijn geuren en kleuren verbeeld via de innemende hoofdpersonen Adam (Teun Luijkx) en Eva (Eva van de Wijdeven).
· Boardwalk Empire
Het tweede seizoen, en wat voor een. Het gangster milieu rond Nucky Thompson (Steve Buscemi) en Jimmy Darmody (Michael Pitt) komt tot leven door de vele intrigerende karakters en het idioot mooie decor. Money well spent!
· Dexter
De serie (alweer het zesde seizoen) over onze favoriete seriemoordenaar (gespeeld door Michael C. Hall) laat het wat afweten. Wat indrukwekkend begint met imposante moordtaferelen, gaat bergafwaarts door het afraffelen van dingen, te veel toevalligheden en een moordenaar die maar niet eng wil worden. De onderlinge relaties op het politiebureau en über coole zus Debra (Jennifer Carpenter) blijven echter bronnen van genot.
· Downton Abbey
De Upstairs Downstairs voor een nieuwe generatie. Heerlijk Brits drama over het wel en wee van een adellijke familie en hun bedienden in een prachtig kasteel. Plicht en eer, smachten en bekokstoven. Well rounded characters met een absolute uitblinkrol van Maggie Smith als de eigenzinnige en uitgesproken moeder van de graaf en heer van het kasteel. Tweede seizoen alweer.
· Game Of Thrones
Met enig voorbehoud aan deze nieuwe serie begonnen omdat de meeste fantasy series me niet kunnen boeien. Vanaf het begin verslaafd geraakt aan deze duistere wereld met middeleeuws karakter, vol lust, geweld, moed, intrige, verraad, mystiek, moord en seks. Zonder plat en eenvormig te worden. Daar zorgen de meerdere broeierige, boeiende en schokkende verhaallijnen wel voor. Vervolg gepland voor dit jaar, met een rol voor ons aller Carice van Houten!
· Luther
Weer zo’n politieserie. En toch blijf je kijken, naar de donkere politieman met het korte lontje en zijn duivelse hulpje. Hij is verre van perfect en verklooit een hoop. Zij heeft sympathie voor hem en helpt hem te voorkomen dat hij in de afgrond stort. Heel veel aantrekkingskracht, geen seks. Zeer spannend…
· Overspel
Ondanks Sylvia Hoeks (waar ik echt niets mee heb) toch een boeiend drama over de scheidslijn van goed en kwaad, met het overspel als rode draad. Goed gecast met prachtrol van Kees Prins als vader, opa en handelaar in duistere zaakjes. Krijgt een vervolg wegens goede kijkcijfers.
· Sherlock
Hoe je een oubollig iets een moderne injectie geeft, zonder het unieke karakter te verliezen. Sherlock is een onuitstaanbare man die met één oogopslag kan zien waar normaliter een heel C.S.I. team voor nodig zou zijn. Zijn razendsnelle (en evenzo snel gefilmde) gevolgtrekkingen zijn echter slechts zoete kersen op de taart, waarmee Sherlock zichzelf en ook de kijker uitstekend mee vermaakt. De taart zelf is de grote zaak, die hij (per aflevering van anderhalf uur) natuurlijk oplost, waarbij hij je altijd meerdere stappen vooruit is. A man you love to hate.
· The Walking Dead
De met veel lof bezongen serie over zombies naar de succesvolle comic van Robert Kirkman. Het begon allemaal veelbelovend met het eerste seizoen. Maar de opmars naar grote hoogten komt in een valkuil waarin de plot en de karakters een beetje blijven steken. Na de winterstop gaat het tweede seizoen verder met nog zes afleveringen. Hopelijk trekt de serie zich daarbij uit de modderpoel van herhaling. Het derde seizoen staat ook al in de steigers.
Ik noem ook nog even de te gekke serie Breaking Bad, die sinds begin dit jaar wordt uitgezonden door de VPRO. Uniek gegeven van scheikunde leraar met kanker die met oud leerling een handeltje in crystal meth opzet om zijn dure ziekenhuis behandelingen te bekostigen. Serie is al uit sinds 2008 en heeft in Amerika al een vierde seizoen vol gemaakt. Met het eerste seizoen achter de kiezen is dit net zo verslavend als de drug waarin gehandeld wordt. Elke aflevering heeft weer een zeer onverwachte verrassing in petto. Mijn favoriete karakter is de oud leerling Jessie Pinkman (Aaron Paul), een soort van iets slimmere versie van Jay uit Clerks.
Twee series waar ik aan begonnen ben, maar niet heb afgemaakt zijn The Borgia’s (prachtige decors, maar te veel ongeïnspireerd gelul) en American Horror Story (pakte me niet bij eerste aflevering, wil iets te bewust apart en vreemd zijn).
Heb je nog tips? Laat maar weten!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten