Amour

 

Het zevende PAC festival al weer en eindelijk is mijn dochter zestien geworden en mag ze mee! Een flinke inwijding, met vijf films op één dag. Ze zal het niet alleen glorieus doorstaan, we hebben ook uiteindelijk dezelfde top vijf…

Het begint irritant. De film is begonnen en de hele zaal is muisstil, op iemand direct achter mij na die om 10:30 uur een flinke zak chips op zeer luidruchtige wijze zit te verorberen. Gelukkig stopt het opeens even abrupt als het was begonnen.

De trailer van Amour komt heel anders over dan de film. Ik had (weer) een film verwacht vol haat en nijd met een cynische titel die de lading dus niet zou dekken. Geen idee waarom Haneke de mensen op het verkeerde been zet. Aangezien ik een groot fan ben, heb ik zijn hele oeuvre gezien, maar een film zoals deze zat er nog niet eerder bij.

Het gaat over een oud stel waarvan de vrouw een herseninfarct krijgt. Ze is daarna half verlamd, aangewezen op een rolstoel en de hulp van haar man. Dat is het. Daar gaat de film over. Wat het voor dit echtpaar inhoudt. Van zeer alledaagse en basale handelingen (het naar de wc gaan) tot alles wat er in het hoofd afspeelt. Het wordt ongelooflijk fijnzinnig in beeld gebracht. Al vanaf de eerste non-verbale beelden, waarin we alleen maar het stel bij een klassiek concert zien en daarna samen in de tram zien zitten, wordt hun liefdevolle relatie in slechts enkele secure penseelstreken perfect neergezet. Het gaat verder, als ze een eitje voor hem kookt, hij tegen een leeg zoutvaatje aanloopt, zegt dat het leeg is, maar wel zelf op staat om het bij te vullen. In Amour lijkt weinig te gebeuren, maar er gebeurt zo veel voor wie verder kijkt.

De aftakeling van de vrouw zet verder in. De lange vaak statische shots zijn van een tragische schoonheid, als stille getuige van welk leed zich hier afspeelt, maar ook wat een liefde zich tentoonspreidt. Bijna de gehele film vormt zich een minuscule laagje traanvocht over mijn oog, dat komt en gaat, als een minimale versie van eb en vloed, die geen van beiden door willen zetten. Tot tranen toe geroerd zou je kunnen zeggen. Aan het einde biggelen er dan toch nog een paar over mijn wangen.

Als de film voorbij is moet ik echt even bijkomen, omdat ik nog vol ontroering zit. Twee mensen naast mij omhelzen elkaar heel lang, zoeken en vinden troost bij elkaar. Deze absurd mooie film laat de ultieme daad van liefde zien. Het is in die zin een geheel andere film dan we gewend zijn van Haneke. Het bevestigt echter dat hij een meester van de cinema is. Zowel de film zelf als de vertolkingen zijn van ongekende klasse. Het is (misschien wel) de mooiste film van dit jaar.

Als de lichten in zaal weer aan zijn en de meeste mensen even de benen gaan strekken, wat cafeïne inslaan, een luchtje happen of juist wat rook inhaleren hoor ik achter mij een man zeggen dat hij er echt niet tegen kon en heel zachtjes tegen de dame naast hem had gezegd dat ze wel heel luidruchtig zat te eten. Bless him!

Ps. Als ik deze recensie aan mijn vrouw voorlees, krijg ik opnieuw een brok in de keel en wellen er tranen in mijn ogen. Het laat zien hoeveel indruk de film heeft achter gelaten.