Filth

“The games are always being played, but no one plays the games like me. Detective Sergeant Bruce Robertson soon to be Detective Inspector Bruce Robertson. You just have to be the best and I usually am. Same rules apply”. In een voice-over met vet Schots accent gaat Robertson vervolgens één voor één zijn collega’s af die hij op komische wijze degradeert tot de karikaturen die ze (in zijn ogen) zijn, hun kansen op ‘zijn’ promotie inschattend alsof het om renpaarden gaat.

Hier spreekt een ‘bad lieutenant’ die alles neukt en iedereen verneukt. De zaak van een vermoorde Japanse student is bijzaak en slechts een opstapje naar de worst van promotie die voor de neus hangt. Het gaat hier om zijn verdorven leefwereld van totale bandeloosheid vol seks, geweld, drugs en schuttingtaal. Robertson heeft er grip op, zet iedereen en alles naar zijn hand op de meest smerige wijze en kan door middel van een verdeel en heers techniek onder collega’s zijn promotie bijna aanraken. De sukkels. Met een zelfingenomen of afkeurende blik kijkt hij even recht in de camera met zijn staalblauwe ogen, als hij ze weer iets heeft geflikt en dit met ons wil delen.

Toch knaagt er iets, iets uit het verleden, dat dan weer makkelijker is weg te poetsen met een snuif cocaïne, dan met de voorgeschreven pillen van Dr. Rossi (terwijl er geen Gooische vrouw in de buurt is!). Natuurlijk komt er een omslagpunt, waarbij Robertson niet langer de troeven in handen heeft, het leven zijn tol gaat eisen en de tragiek zich gaat openbaren. De hilarische toon verandert, de grip is zoek, het leven bijt hem in zijn kont.

Gebaseerd op het boek van Irvine Welsh. De link met Trainspotting is dan ook snel gemaakt. De explosieve en niets ontziende aanpak is in beide films aanwezig en inherent aan de stijl van Welsh. Net als de humor en het grove taalgebruik. “Did you do it up the arse?’, vraagt een man aan zijn vriend al ze net een hoerenhuis verlaten. “What else is there”, antwoordt hij, “Pussy is for faggots”. Waar Trainspotting zich echter verdiept in meerdere personages, is het in Filth de onemanshow van Robertson, fenomenaal vertolkt door James McAvoy. Het lijkt alsof een we inzoemen op een verborgen karakter uit het meesterwerk van Danny Boyle, die ons alle hoeken en gaten van ontaarding en perversiteit laat zien. Daar zit hem dan ook meteen de beperking in. Maar ach wat zeur ik eigenlijk, elk bezwaar wordt door de opwindende en overrompelende aanpak eigenlijk te niet gedaan. Daarbij zorgt het omslagpunt voor nieuwe inzichten en wat diepte en is het knap dat je ondanks alles toch sympathie krijgt voor de ontaarde antiheld. Kortom: its a helluva ride!